Sipas parashikimeve, viti 2025 pritet të jetë një nga tri vitet më të ngrohta të regjistruara ndonjëherë për sa i përket temperaturës mesatare globale, duke u renditur pas viteve 2024 dhe 2023.
Parashikimet tregojnë se viti 2024 do të jetë viti më i ngrohtë i regjistruar ndonjëherë, duke tejkaluar për herë të parë në histori pragun prej 1.5°C mbi nivelet para-industriale. Ky nivel vjen pas vitit 2023, i cili kishte thyer rekordin me një rritje prej 1.45°C dhe mbante deri tani titullin e vitit më të ngrohtë të regjistruar ndonjëherë
Rritja e përqendrimit të gazeve serë në atmosferë mbetet kontribuesi kryesor në ngrohjen globale. Temperaturat globale të viteve 2024 dhe 2023 janë ndikuar gjithashtu nga fenomeni natyror i klimës, i njohur si El Niño, ku ngrohtësia nga Oqeani Paqësor tropikal kontribuon në ngrohjen e atmosferës globale. Krahas këtyre, është vënë re se temperaturat e sipërfaqes së detit kanë qenë mbi mesataren historike në shumicën e oqeaneve të botës.
Tendenca e përgjithshme e temperaturës mesatare të sipërfaqes së detit në rajonin e Mesdheut për periudhën 1991-2020 ka pësuar rritje. Gjatë këtyre 30 viteve, temperatura mesatare e sipërfaqes së detit në të gjithë Mesdheun është rritur me +1,2°C.
Vlerat më të larta të temperaturës janë vënë re në rajonet e Mesdheut Lindor, veçanërisht në detet Jon dhe Egje, ku tendenca e rritjes ka arritur dhe madje ka tejkaluar 2°C gjatë 30 viteve të fundit.
Është interesante se temperaturat e larta globale të parashikuara për vitin 2025 do të ndodhin pavarësisht se Paqësori tropikal po kalon në një fazë La Niña, e cila normalisht shkakton kushte më të ftohta.
Normalisht, vitet si 2025 që nuk ndikohen nga efekti ngrohës i El Niños, pritet të jenë më të ftohta. Viti 2016, i cili ishte një vit me El Niño, mbante rekordin e vitit më të ngrohtë për temperaturën globale në atë kohë. Megjithatë, krahasuar me parashikimin tonë për 2025-ën, temperaturat e 2016-ës tani duken dukshëm më të ulëta.
Temperatura mesatare globale për vitin 2025 parashikohet të jetë ndërmjet 1.29°C dhe 1.53°C (me një vlerë mesatare prej 1.41°C) më e lartë se mesatarja e periudhës para-industriale (1850-1900). Si rrjedhojë, 2024 do të shënojë vitin e dymbëdhjetë me radhë ku temperaturat do të tejkalojnë me të paktën 1.0°C nivelet para-industriale.
”Viti 2025 edhe në vendin tonë pritet të jetë një vit i nxehtë me temperatura mesatare serish mbi normat shumëvjeçare. ”Në gjykimin tim, për shkak të pranisë së kushteve të dobëta të La Niña-s, të cilat janë aktualisht në veprim dhe parashikohen të zgjasin gjatë gjysmës së parë të vitit, viti 2025 do të jetë dukshëm më i freskët në krahasim me vitin 2024. Megjithatë, ka të ngjarë që ai të përfundojë si viti i tretë më i nxehtë në histori, duke ndjekur vitet 2024 dhe 2023, por duke qenë më i nxehtë se viti 2016.”
shprehet Dr. (K). Ing. Anira GJONI, eksperte mjedisi në Departamentin e Meteorologjisë – IGEO
Marrëveshja e Parisit zakonisht pranohet të referojë një mesatare afatgjatë prej 1.5°C, dhe jo një vit të veçantë. Një punim i udhëhequr nga Met Office, i botuar në revistën Nature, sugjeroi një mënyrë për të njohur menjëherë momentin kur kufiri mbrojtës i Marrëveshjes së Parisit është arritur.
Sipas një mesatare 20-vjeçare për të vlerësuar Nivelin Aktual të Ngrohjes Globale, i cili përditësohet rregullisht, ky nivel merr parasysh projeksionet e ardhshme klimatike dhe vëzhgimet e fundit të temperaturës globale të sipërfaqes, duke ofruar një vlerësim mesatar afatgjatë prej 1.3°C mbi periudhën para-industriale (1850-1900). Parashikimi ynë për vitin 2025 sugjeron se me shumë gjasa do të jetë viti i tretë radhazi që temperaturat pritet të tejkalojnë 1.3°C.
Fenomeni El Niño i viteve 2023/24 i ka dhënë një shtysë të përkohshme rritjes së temperaturës globale, duke shtuar një kulm mbi temperaturat tashmë në rritje që janë shkaktuar nga shkarkimet e vazhdueshme të gazeve serë ndër vite. Studiuesit e klimës po analizojnë gjithashtu faktorë të tjerë që mund të jenë përgjegjës për këtë rritje shtesë të temperaturave.
Burimi:
