Nё Shtator tё kёtij viti, rrjeti i njohur social Facebook vendosi t’i japё rreth 1 milionё dollarё specialistёve tё klimёs dhe shoqatave qё merren me kontrollin e fakteve mbi dezinformimin klimatik. Kjo nismё u ndёrmor nё kuadrin e parandalimit sё dezinformimit klimatik qё ka pushtuar rrjetin social.
Pёrmes krijimit tё “Qendrёs sё Shkencёs Klimatike” qё ofron informacion tё bazuar nё fakte, rrjeti social po merr masa jo vetёm tё parandalojё pёrhapjen e dezinformimit klimatik, por dhe tё edukojё publikun lidhur me ndryshimet klimatike.
Dezinformimi klimatik shpёrfaqet si njё gёnjeshtёr e qёllimshme dhe e paramenduar qё bazohet nё informacion tё pasaktё mbi ndryshimet klimatike.
Prej dekadash, ai ёshtё krijuar pёr t’i shёrbyer interesave tё industrisё sё nxjerrjes dhe pёrpunimit. Pёrmes financimit tё shoqatave apo individёve tё ndryshёm, u realizuan fushata dezinformimi klimatik pёrmes kontrollit tё narrativёs nё media.
Qё prej atёhere, publiku ende priret drejt mosbesimit e deri mohimit tё ndodhjes dhe pasojave tё ndryshimeve klimatike; pre e lehtё e fabrikuesve tё dyshimit, qё pёr njё kohё tё gjatё, krijuan njё realitet tё pavёrtetё. Ashtu si pas zgjimit, ndjesitё dhe mendimet e publikut, pёrkunden mes ёndrrёs dhe zhgjёndrrёs, qё i detyrohet teknikave tё dezinformimit klimatik.
Sё pari, ato synojnё tё rrisin shkallёn e mosbesimit lidhur me konsensusin e hershёm ndёr shkencёtarё, qё ndryshimet klimatike po ndodhin dhe pasojat e tyre do tё jenё deri katastrofike, nёse nuk merren masat e nevojshme.
Sё dyti, kёto teknika synojnё tё ulin jo vetёm shkallёn e njohjes pёr kёtё problem ekzistencial por edhe shkallёn e reagimit tё secilit prej nesh. Pёr shembull, ka njё mungesё tё kёrkesёs sё llogarisё tё publikut ndaj programeve politike, qё shpeshherё nuk pёrputhen me interesin dhe dёshirёn e tij, pёr njё jetё tё shёndetshme dhe dinjitoze, bazuar nё zhvillimin e qёndrueshёm.
Sё fundmi, mbase mё e rёndёsishmja, ato pёrfshijnё projektimin e skenareve optimiste pёr tё ardhmen, duke vёnё nё dyshim dhe mohuar faktet e propozuara prej autoriteteve shkencore. Mёsymja mediatike e radhёs sё pseudoshkencёtarёve e ka bёrё publikun mosbesues ndaj autoriteteve; pёr analogji, gjatё pandemisё, mediat kombёtare promovuan dhe i dhanё hapёsirё televizive sharlatanёve duke rrezikuar shёndetin e popullatёs.
Gjendur pёrballё retorikёs antishkencore ёshtё e nevojshme tё forcohet imuniteti ndaj dezinformimit klimatik.
Si fillim, publiku ka nevojё tё njohё dhe tё kuptojё faktet mbi ndodhjen dhe pasojat e ndryshimeve klimatike, si pёrmes shkollave ashtu dhe medias. Nё kёtё kuptim, formimi i gazetarёve mjedisorё/klimatike nё Shqipёri, merr rёndёsi, po tё kemi parasysh edhe rreziqet klimatike me tё cilat do pёrballet vendi ynё. Paralelisht, edukimi mbi median dhe informacionin (EMI) i publikut, do ta ndihmojё tё “pikasё” teknikat e dezinformimit klimatik, qё shfaqet pa problem nё media.
Thёnё mё thjeshtё, publiku do t’i kuptojё faktet shkencore pёrmes njohjes sё thelluar sё ndryshimeve klimatike dhe teknikave tё dezinformimit.
Me shpresё, ai do tё mund tё parandalojё pёrhapjen e dezinformimit klimatik dhe mё e rёndёsishmja, do tё kёrkojё hartimin e politikave tё gjelbra, nё dobi tё jetёs sё tij dhe kujtdo, jo vetёm sot, por dhe nё tё ardhmen.
Autor: Dr. Ani Bajrami
