Zvogëlimi i sipërfaqes së mbuluar nga dëbora dhe ndryshimi i llojeve të bimësisë në Alpe, dy fenomene të nxitura nga ndryshimet klimatike, ushtrojnë së bashku një ndikim të konsiderueshëm në biodiversitetin dhe funksionimin e ekosistemeve në malet e larta sipas studimeve më të fundit. Ndryshimet klimatike parashikohet të shkaktojnë një humbje që deri në fund të këtij shekulli pritet të arrijë në rreth 80-90% të sipërfaqes së mbuluar nga dëbora, në Alpet Evropiane.
Një ekip studiuesish ndërkombëtarë evidentuan ndikimet negative që ushtron në biodiversitetin e rajonit të Alpeve zvogëlimi i sipërfaqes së mbuluar nga dëbora. Studiuesit vërejtën se ndërveprimi mes dy faktorëve me ndikim kyç në ndryshimin e klimës, përkatësisht zvogëlimi i sipërfaqes së mbuluar nga dëbora dhe përhapja e shkurreve po e modifikon ciklin e azotit mikrobial të bimëve dhe dheut të pranishëm në kullotat alpine. Këto të fundit po ngrohen me dyfishin e mesatares globale.
Studiuesit vëzhguan se përthithja e azotit organik te bimët në pranverë dhe vjeshtë u zvogëlua me 70% dhe 82%, biomasa mikrobike e tokës u reduktua me 19% dhe 38%, respektivisht; dhe numri i baktereve të dëmshme që mund të ushtronin efekte negative në prodhimin e azotit u rrit përkatësisht me 253% dhe 136% në të dyja stinët. Sipas studiuesve, të gjithë këta faktorë të marrë së bashku përcaktojnë se ndryshimi i klimës ka një efekt negativ në ciklin e azotit që ndodh në ekosistemet kullosore të Alpeve.
Thotë Dr. Ajola Mesiti, kërkuese shkencore pranë Kopshtit Botanik, në Qendrën Kërkimore të Florës dhe Faunës, Tiranë
Gjatë ekspeditave tona kemi vërejtur se çdo vit e me shumë, si pasojë e rritjes së shpejtë të temperaturave, akumulimet e dëborës së pashkrirë janë pakësuar, teksa sasia e reshjeve që mundësohen nga akumulimi i dëborës së pashkrirë ka ardhur drejt rënies, çka për më tepër po ndikon në rritjen e episodeve të thatësirës edhe në alpet shqiptare. Ndryshimet e temperaturave gjatë dekadave të fundit kanë bërë që stina e pranverës të shoqërohet me temperatura më të larta se mesatarja duke sjellë një lulëzim më të hërshëm të bimëve dhe shkurtim të fenofazave të tyre: bimët lulëzojnë më herët dhe thahen shumë shpejtë. Ky lulëzim i menjëhershëm pasohet nga fenomene normale, si për shembull ngricat apo uljet e përkohshme të temperaturës, çka mund të shkaktojnë dëmtim të sythave riprodhues duke rrezikuar që bima të mos lulëzojë.
“Zvogëlimi i sipërfaqes së mbuluar nga dëbora në stinën e dimrit është një prej ndikimeve më të dukshme dhe më të theksuara të ndryshimeve klimatike në zonat alpine. Efektet e saj në funksionimin dhe biodiversitetin e ekosistemeve alpine përbëjnë shqetësim të madh për njerëzit që jetojnë në këto rajone por dhe më gjerë.
Burimi
